1 Poema de Asaf. |Escucha, pueblo mío, mi enseñanza; | inclina el oído a las palabras de mi boca: |
1 Maskil. Asaph. | Attendite, popule meus, doctrinam meam; | inclinate aurem vestram in verba oris mei. |
1 Intellectus Asaph. Attendite, popule meus, legem meam; | inclinate aurem vestram in verba oris mei. |
2 que voy a abrir mi boca a las sentencias, | para que broten los enigmas del pasado. |
2 Aperiam in parabolis os meum, | eloquar arcana aetatis antiquae. |
2 Aperiam in parabolis os meum; | loquar propositiones ab initio. |
3 Lo que oímos y aprendimos, | lo que nuestros padres nos contaron, |
3 Quanta audivimus et cognovimus ea, | et patres nostri narraverunt nobis, |
3 Quanta audivimus, et cognovimus ea, | et patres nostri narraverunt nobis. |
4 no lo ocultaremos a sus hijos, | lo contaremos a la futura generación: | las alabanzas del Señor, su poder, | las maravillas que realizó; |
4 non occultabimus a filiis eorum, | generationi alteri narrantes | laudes Domini et virtutes eius | et mirabilia eius, quae fecit. |
4 Non sunt occultata a filiis eorum in generatione altera, | narrantes laudes Domini et virtutes ejus, | et mirabilia ejus quæ fecit. |
5 porque él estableció una norma para Jacob, | dio una ley a Israel. | Él mandó a nuestros padres | que lo enseñaran a sus hijos, |
5 Constituit testimonium in Iacob | et legem posuit in Israel; | quanta mandaverat patribus nostris | nota facere ea filiis suis, |
5 Et suscitavit testimonium in Jacob, | et legem posuit in Israël, | quanta mandavit patribus nostris | nota facere ea filiis suis: |
6 para que lo supiera la generación siguiente, | los hijos que nacieran después. | Que surjan y lo cuenten a sus hijos, |
6 ut cognoscat generatio altera, | filii, qui nascentur. | Exsurgent et narrabunt filiis suis, |
6 ut cognoscat generatio altera: | filii qui nascentur et exsurgent, | et narrabunt filiis suis, |
7 para que pongan en Dios su confianza | y no olviden las acciones de Dios, | sino que guarden sus mandamientos; |
7 ut ponant in Deo spem suam | et non obliviscantur operum Dei | et mandata eius custodiant. |
7 ut ponant in Deo spem suam, | et non obliviscantur operum Dei, | et mandata ejus exquirant: |
8 para que no imiten a sus padres, | generación rebelde y pertinaz; | generación de corazón inconstante, | de espíritu infiel a Dios. |
8 Ne fiant sicut patres eorum, | generatio rebellis et exasperans; | generatio, quae non firmavit cor suum, | et non fuit fidelis Deo spiritus eius. |
8 ne fiant, sicut patres eorum, | generatio prava et exasperans; | generatio quæ non direxit cor suum, | et non est creditus cum Deo spiritus ejus. |
9 Los arqueros de la tribu de Efraín | volvieron la espalda en la batalla. |
9 Filii Ephraim, intendentes et mittentes arcum, | conversi sunt in die belli. |
9 Filii Ephrem, intendentes et mittentes arcum, | conversi sunt in die belli. |
10 No guardaron la alianza de Dios, | se negaron a seguir su ley, |
10 Non custodierunt testamentum Dei | et in lege eius renuerunt ambulare. |
10 Non custodierunt testamentum Dei, | et in lege ejus noluerunt ambulare. |
11 echando en olvido sus acciones, | las maravillas que les había mostrado, |
11 Et obliti sunt factorum eius | et mirabilium eius, quae ostendit eis. |
11 Et obliti sunt benefactorum ejus, | et mirabilium ejus quæ ostendit eis. |
12 cuando hizo portentos a vista de sus padres, | en la tierra de Egipto, en el campo de Soán. |
12 Coram patribus eorum fecit mirabilia | in terra Aegypti, in campo Taneos. |
12 Coram patribus eorum fecit mirabilia | in terra Ægypti, in campo Taneos. |
13 Hendió el mar para darles paso, | sujetando las aguas como muros; |
13 Scidit mare et perduxit eos | et statuit aquas quasi in utre. |
13 Interrupit mare, et perduxit eos, | et statuit aquas quasi in utre: |
14 los guiaba de día con una nube, | de noche con el resplandor del fuego. |
14 Et deduxit eos in nube per diem | et per totam noctem in illuminatione ignis. |
14 et deduxit eos in nube diei, | et tota nocte in illuminatione ignis. |
15 Hendió la roca en el desierto, | y les dio a beber raudales de agua; |
15 Scidit petram in eremo | et adaquavit eos velut abyssus multa. |
15 Interrupit petram in eremo, | et adaquavit eos velut in abysso multa. |
16 sacó arroyos de la peña, | hizo correr las aguas como ríos. |
16 Et eduxit rivulos de petra | et deduxit tamquam flumina aquas. |
16 Et eduxit aquam de petra, | et deduxit tamquam flumina aquas. |
17 Pero ellos volvieron a pecar contra él, | y en el desierto se rebelaron contra el Altísimo: |
17 Et apposuerunt adhuc peccare ei, | in iram excitaverunt Excelsum in inaquoso. |
17 Et apposuerunt adhuc peccare ei; | in iram excitaverunt Excelsum in inaquoso. |
18 tentaron a Dios en sus corazones, | pidiendo una comida a su gusto; |
18 Et tentaverunt Deum in cordibus suis, | petentes escas animabus suis; |
18 Et tentaverunt Deum in cordibus suis, | ut peterent escas animabus suis. |
19 hablaron contra Dios: «¿Podrá Dios | preparar una mesa en el desierto? |
19 et contra Deum locuti sunt, | dixerunt: “ Numquid poterit Deus parare mensam in deserto? ”. |
19 Et male locuti sunt de Deo; | dixerunt: Numquid poterit Deus parare mensam in deserto? |
20 Él hirió la roca, brotó agua | y desbordaron los torrentes; | pero ¿podrá también darnos pan, | proveer de carne a su pueblo?». |
20 Ecce percussit petram, et fluxerunt aquae, | et torrentes inundaverunt. | “ Numquid et panem poterit dare | aut parare carnes populo suo? ”. |
20 quoniam percussit petram, et fluxerunt aquæ, | et torrentes inundaverunt. | Numquid et panem poterit dare, | aut parare mensam populo suo? |
21 Lo oyó el Señor, y se indignó; | un fuego se encendió contra Jacob, | hervía su cólera contra Israel, |
21 Ideo audivit Dominus et exarsit, | et ignis accensus est in Iacob, | et ira ascendit in Israel. |
21 Ideo audivit Dominus et distulit; | et ignis accensus est in Jacob, | et ira ascendit in Israël: |
22 porque no tenían fe en Dios | ni confiaban en su auxilio. |
22 Quia non crediderunt in Deo | nec speraverunt in salutari eius. |
22 quia non crediderunt in Deo, | nec speraverunt in salutari ejus. |
23 Pero dio orden a las altas nubes, | abrió las compuertas del cielo: |
23 Verumtamen mandavit nubibus desuper | et ianuas caeli aperuit; |
23 Et mandavit nubibus desuper, | et januas cæli aperuit. |
24 hizo llover sobre ellos maná, | les dio pan del cielo; |
24 et pluit illis manna ad manducandum | et panem caeli dedit eis: |
24 Et pluit illis manna ad manducandum, | et panem cæli dedit eis. |
25 y el hombre comió pan de ángeles, | les mandó provisiones hasta la hartura. |
25 panem angelorum manducavit homo; | cibaria misit eis ad abundantiam. |
25 Panem angelorum manducavit homo; | cibaria misit eis in abundantia. |
26 Hizo soplar desde el cielo el levante, | y dirigió con su fuerza el viento sur; |
26 Excitavit austrum in caelo | et induxit in virtute sua africum; |
26 Transtulit austrum de cælo, | et induxit in virtute sua africum. |
27 hizo llover carne como una polvareda, | y volátiles como arena del mar; |
27 et pluit super eos sicut pulverem carnes | et sicut arenam maris volatilia pennata: |
27 Et pluit super eos sicut pulverem carnes, | et sicut arenam maris volatilia pennata. |
28 los hizo caer en mitad del campamento, | alrededor de sus tiendas. |
28 et ceciderunt in medio castrorum eorum, | circa tabernacula eorum. |
28 Et ceciderunt in medio castrorum eorum, | circa tabernacula eorum. |
29 Ellos comieron y se hartaron, | así satisfizo su avidez; |
29 Et manducaverunt et saturati sunt nimis, | et desiderium eorum attulit eis. |
29 Et manducaverunt, et saturati sunt nimis, | et desiderium eorum attulit eis: |
30 pero, con la avidez recién saciada, | con la comida aún en la boca, |
30 Nondum recesserant a desiderio suo, | adhuc escae eorum erant in ore ipsorum, |
30 non sunt fraudati a desiderio suo. | Adhuc escæ eorum erant in ore ipsorum, |
31 la ira de Dios hirvió contra ellos: | mató a los más robustos, | doblegó a la flor de Israel. |
31 et ira Dei ascendit super eos | et occidit pingues eorum | et electos Israel prostravit. |
31 et ira Dei ascendit super eos: | et occidit pingues eorum, | et electos Israël impedivit. |
32 Y, con todo, volvieron a pecar, | y no dieron fe a sus milagros: |
32 In omnibus his peccaverunt adhuc | et non crediderunt in mirabilibus eius; |
32 In omnibus his peccaverunt adhuc, | et non crediderunt in mirabilibus ejus. |
33 entonces consumió sus días en un soplo, | sus años en un momento. |
33 et consumpsit in halitu dies eorum | et annos eorum cum festinatione. |
33 Et defecerunt in vanitate dies eorum, | et anni eorum cum festinatione. |
34 Y, cuando los hacía morir, lo buscaban, | y madrugaban para volverse hacia Dios; |
34 Cum occideret eos, quaerebant eum | et conversi veniebant diluculo ad eum; |
34 Cum occideret eos, quærebant eum et revertebantur, | et diluculo veniebant ad eum. |
35 se acordaban de que Dios era su roca, | el Dios altísimo su redentor. |
35 et rememorati sunt quia Deus adiutor est eorum, | et Deus Excelsus redemptor eorum est. |
35 Et rememorati sunt quia Deus adjutor est eorum, | et Deus excelsus redemptor eorum est. |
36 Lo adulaban con sus bocas, | pero sus lenguas mentían: |
36 Et suaserunt ei in ore suo | et lingua sua mentiti sunt ei; |
36 Et dilexerunt eum in ore suo, | et lingua sua mentiti sunt ei; |
37 su corazón no era sincero con él, | ni eran fieles a su alianza. |
37 cor autem eorum non erat rectum cum eo, | nec fideles erant in testamento eius. |
37 cor autem eorum non erat rectum cum eo, | nec fideles habiti sunt in testamento ejus. |
38 Él, en cambio, sentía lástima, | perdonaba la culpa y no los destruía: | una y otra vez reprimió su cólera, | y no despertaba todo su furor, |
38 Ipse autem est misericors | et propitiatur iniquitati et non disperdit. | Saepe avertit iram suam | et non accendit omnem furorem suum. |
38 Ipse autem est misericors, | et propitius fiet peccatis eorum, | et non disperdet eos. | Et abundavit ut averteret iram suam, | et non accendit omnem iram suam. |
39 acordándose de que eran de carne, | un aliento fugaz que no torna. |
39 Et recordatus est quia caro sunt, | spiritus vadens et non rediens. |
39 Et recordatus est quia caro sunt, | spiritus vadens et non rediens. |
40 ¡Qué rebeldes fueron en el desierto | enojando a Dios en la estepa! |
40 Quoties exacerbaverunt eum in deserto, | in iram concitaverunt eum in inaquoso! |
40 Quoties exacerbaverunt eum in deserto; | in iram concitaverunt eum in inaquoso? |
41 Volvían a tentar a Dios, | a irritar al Santo de Israel, |
41 Et reversi sunt et tentaverunt Deum | et Sanctum Israel exacerbaverunt. |
41 Et conversi sunt, et tentaverunt Deum, | et sanctum Israël exacerbaverunt. |
42 sin acordarse de aquella mano | que un día los rescató de la opresión. |
42 Non sunt recordati manus eius, | diei, qua redemit eos de manu tribulantis. |
42 Non sunt recordati manus ejus, | die qua redemit eos de manu tribulantis: |
43 Cuando hizo prodigios en Egipto, | portentos en el campo de Soán. |
43 Cum posuit in Aegypto signa sua | et prodigia sua in campo Taneos. |
43 sicut posuit in Ægypto signa sua, | et prodigia sua in campo Taneos; |
44 Cuando convirtió en sangre los canales | y los arroyos para que no bebieran; |
44 Convertit in sanguinem flumina eorum | et rivulos eorum, ne biberent. |
44 et convertit in sanguinem flumina eorum, | et imbres eorum, ne biberent. |
45 cuando les mandó tábanos que los picasen | y ranas que los hostigasen; |
45 Misit in eos coenomyiam et comedit eos, | ranam et perdidit eos. |
45 Misit in eos cœnomyiam, et comedit eos, | et ranam, et disperdidit eos; |
46 cuando entregó a la langosta sus cosechas | y al saltamontes el fruto de sus sudores; |
46 Dedit brucho fructus eorum, | labores eorum locustae. |
46 et dedit ærugini fructus eorum, | et labores eorum locustæ; |
47 cuando aplastó con granizo sus viñedos, | y con escarcha sus higueras; |
47 Occidit in grandine vineas eorum, | moros eorum in pruina. |
47 et occidit in grandine vineas eorum, | et moros eorum in pruina; |
48 cuando entregó sus ganados al pedrisco, | y al rayo sus rebaños. |
48 Tradidit grandini iumenta eorum | et greges eorum flammae ignis. |
48 et tradidit grandini jumenta eorum, | et possessionem eorum igni; |
49 Cuando lanzó contra ellos el incendio de su ira, | su cólera, su furor, su indignación, | enviándolos como siniestros mensajeros. |
49 Misit in eos ardorem irae suae, | indignationem et comminationem et angustiam, | immissionem angelorum malorum. |
49 misit in eos iram indignationis suæ, | indignationem, et iram, et tribulationem, | immissiones per angelos malos. |
50 Dio curso libre a su ira: | no los salvó de la muerte, | entregó sus vidas a la peste; |
50 Complanavit semitam irae suae; | non pepercit a morte animabus eorum | et vitam eorum in peste conclusit. |
50 Viam fecit semitæ iræ suæ: | non pepercit a morte animabus eorum, | et jumenta eorum in morte conclusit: |
51 cuando hirió a los primogénitos en Egipto, | a las primicias de la virilidad en las tiendas de Cam. |
51 Percussit omne primogenitum in terra Aegypti, | primitias roboris eorum in tabernaculis Cham. |
51 et percussit omne primogenitum in terra Ægypti; | primitias omnis laboris eorum in tabernaculis Cham: |
52 Sacó como un rebaño a su pueblo, | los guio como un hato por el desierto, |
52 Abstulit sicut oves populum suum | et perduxit eos tamquam gregem in deserto. |
52 et abstulit sicut oves populum suum, | et perduxit eos tamquam gregem in deserto: |
53 los condujo seguros, sin alarmas, | mientras el mar cubría a sus enemigos. |
53 Deduxit eos in spe, et non timuerunt, | et inimicos eorum operuit mare. |
53 et deduxit eos in spe, et non timuerunt, | et inimicos eorum operuit mare. |
54 Los hizo entrar por las santas fronteras, | hasta el monte que su diestra había adquirido; |
54 Et induxit eos in fines sanctificationis suae, | in montem, quem acquisivit dextera eius. |
54 Et induxit eos in montem sanctificationis suæ, | montem quem acquisivit dextera ejus; | et ejecit a facie eorum gentes, | et sorte divisit eis terram in funiculo distributionis; |
55 ante ellos rechazó a las naciones, | les asignó por suerte su heredad: | instaló en sus tiendas a las tribus de Israel. |
55 Et eiecit a facie eorum gentes | et divisit eis terram in funiculo hereditatis | et habitare fecit in tabernaculis eorum tribus Israel. |
55 et habitare fecit in tabernaculis eorum tribus Israël. |
56 Pero ellos tentaron al Dios altísimo y se rebelaron, | negándose a guardar sus preceptos; |
56 Et tentaverunt et exacerbaverunt Deum Excelsum | et testimonia eius non custodierunt. |
56 Et tentaverunt, et exacerbaverunt Deum excelsum, | et testimonia ejus non custodierunt. |
57 desertaron y traicionaron como sus padres, | fallaron como un arco engañoso; |
57 Recesserunt et praevaricati sunt, | quemadmodum patres eorum; | conversi sunt retro ut arcus pravus. |
57 Et averterunt se, et non servaverunt pactum: | quemadmodum patres eorum, conversi sunt in arcum pravum. |
58 con sus altozanos lo irritaban, | con sus ídolos provocaban sus celos. |
58 In iram concitaverunt eum in collibus suis | et in sculptilibus suis ad aemulationem eum provocaverunt. |
58 In iram concitaverunt eum in collibus suis, | et in sculptilibus suis ad æmulationem eum provocaverunt. |
59 Dios lo oyó y se indignó | y rechazó totalmente a Israel; |
59 Audivit Deus et exarsit | et sprevit valde Israel. |
59 Audivit Deus, et sprevit, | et ad nihilum redegit valde Israël. |
60 abandonó su morada de Siló, | la tienda en que habitaba con los hombres; |
60 Et reppulit habitaculum Silo, | tabernaculum, ubi habitavit in hominibus. |
60 Et repulit tabernaculum Silo, | tabernaculum suum, ubi habitavit in hominibus. |
61 abandonó sus valientes al cautiverio, | su orgullo a las manos enemigas; |
61 Et tradidit in captivitatem virtutem suam | et pulchritudinem suam in manus inimici. |
61 Et tradidit in captivitatem virtutem eorum, | et pulchritudinem eorum in manus inimici. |
62 entregó su pueblo a la espada, | encolerizado contra su heredad; |
62 Et conclusit in gladio populum suum | et in hereditatem suam exarsit. |
62 Et conclusit in gladio populum suum, | et hæreditatem suam sprevit. |
63 el fuego devoraba a los jóvenes, | y sus doncellas no llegaron a casarse; |
63 Iuvenes eorum comedit ignis, | et virgines eorum non sunt desponsatae. |
63 Juvenes eorum comedit ignis, | et virgines eorum non sunt lamentatæ. |
64 los sacerdotes caían a espada, | y sus viudas no los lloraban. |
64 Sacerdotes eorum in gladio ceciderunt, | et viduae eorum non plorabantur. |
64 Sacerdotes eorum in gladio ceciderunt, | et viduæ eorum non plorabantur. |
65 Pero el Señor se despertó como de un sueño, | como un soldado vencido por el vino: |
65 Et excitatus est tamquam dormiens Dominus, | tamquam potens crapulatus a vino. |
65 Et excitatus est tamquam dormiens Dominus, | tamquam potens crapulatus a vino. |
66 hirió al enemigo en la espalda | infligiéndole una derrota perdurable. |
66 Et percussit inimicos suos in posteriora, | opprobrium sempiternum dedit illis. |
66 Et percussit inimicos suos in posteriora; | opprobrium sempiternum dedit illis. |
67 Repudió las tiendas de José, | no escogió la tribu de Efraín; |
67 Et reppulit tabernaculum Ioseph | et tribum Ephraim non elegit, |
67 Et repulit tabernaculum Joseph, | et tribum Ephraim non elegit: |
68 escogió la tribu de Judá | y el monte Sión, su preferido. |
68 sed elegit tribum Iudae, | montem Sion, quem dilexit. |
68 sed elegit tribum Juda, | montem Sion, quem dilexit. |
69 Construyó su santuario como el cielo, | como la tierra, que cimentó para siempre. |
69 Et aedificavit sicut excelsum sanctuarium suum, | sicut terram, quam fundavit in saecula. |
69 Et ædificavit sicut unicornium sanctificium suum, | in terra quam fundavit in sæcula. |
70 Escogió a David, su siervo, | lo sacó de los apriscos del rebaño; |
70 Et elegit David servum suum | et sustulit eum de gregibus ovium, |
70 Et elegit David, servum suum, | et sustulit eum de gregibus ovium; | de post fœtantes accepit eum: |
71 de andar tras las ovejas, lo llevó | a pastorear a su pueblo, Jacob; | a Israel, su heredad. |
71 de post fetantes accepit eum: | pascere Iacob populum suum | et Israel hereditatem suam. |
71 pascere Jacob servum suum, | et Israël hæreditatem suam. |
72 Los pastoreó con corazón íntegro, | los guiaba con mano inteligente. |
72 Et pavit eos in innocentia cordis sui | et in prudentia manuum suarum deduxit eos. |
72 Et pavit eos in innocentia cordis sui, | et in intellectibus manuum suarum deduxit eos. |